vælg et emne
... sammisaq toqqaruk

Kalaallit Nunaanni haship inatsisitigut inerteqqutaajunnaarnissaa periarfissaqanngilaq

27-05-2016

Sapaatip akunnerini kingullerni haship Kalaallit Nunaanni atornerlugaanera oqallissutigineqarnerani aamma Kalaallit Nunaanni inatsisitigut inerteqqutaajunnaarnissaa oqallisaavoq. Nunani allani inerteqqutaajunnaarsimasoq takuneqarsinnaavoq ilaatigut USA-mi naalagaaffiit ilaanni Hollandimilu. Naalakkersuisut isumaqanngillat tamanna aqqutissaasoq.

Peqqissutsimut Naalakkersuisup Doris Jakobsenip ersarissumik inerteqqutaajunnaarnissaanut akerliunini oqaatigaa:

- ”Nunatsinni atornerluisut amerlavallaaqaat, nunarput akissaqanngilaq amerlanerit atornerluisunngornissaanut. Kalaallit Nunaat nunanut allanut assersuunneqarsinnaanngilaq, allanit unammilligassanik peqarpugut. Iluaqutit ilaat tassaavoq ikiaroornartunik sakkortuunik imatut atuisoqanngimmat tamannalu aalajangiusimasariaqarparput.”

Nangipporlu:  

- ”Imigassaq Ikiaroornartullu pillugit Siunnersuisoqatigiit  ersarissumik isumaqarput hashi inatsisitigut inerteqqutaajunnaassanngitsoq. Inuiaqatigiit iluanni hashimik atornerluineq ajornartorsiutit annerpaartaannut ilaanera  Peqqutigalugu. Kalaallit Nunaanni innuttaasunik misissuititsineq 2014-imi ersersitsivoq angutit 20%-ii arnallu 8%-ii aalajangersimasumik hashimik atuisuusut.”  

Innuttaasunik misissuititsinerup aamma takutippaa aalajangersimasumik annertuumik hashimik atuineq inuttut atukkatigut nikingasumik attuumassuteqarnera ilinniakkatigut suliffissaaleqinermilu. Inatsisitigut haship inerteqqutaajunnaarnissaa inuiaqatigiinni suli annerusumik inuttut atukkatigut kipungatitsilernissaa suli annerulersitsissaaq ullumimut  sanilliullugu.

Inuit ullumikkut annertoorujussuarmik hashimik pinerlullutik aningaasarpassuarnik iluanaaruteqartartut ersarissumik soqutiginngilaat inatsisinik unioqqutitsinertik, aammalu inuppassuit inuunerinik aserugaqartarneq. Takorloorneqarsinnaavoq isertitaqartarnitik aserorneqarpata inerteqqutaajunnaarsitsinikkut taava hashimik pinerluttarneq allamik taarserneqariaannaavoq suli ajornerujussuarmik inuiaqatigiinnut ajornerusumik sunniutilimmik assersuutigalugu sakkortuunik ikiaroornartunik tuniniaasalerneq.

Haship  inatsisitigut inerteqqutaajunnaarsinneqarnera kinguneri pillugit misissuinerit amerlapput. Amerlasoorpassuit pitsaasuinnaanngillat. Aningaasatigut iluaqutissartaa taakkartorneqartarpoq kisiannili tamanna atorsinnaanngilaq nunatta karsiata annerusumik isertitsineq atornerluinermut katsorsaanermi atussallugu.

Coloradomi misissuinerup takutippaa marijuanamik inatsisitigut inerteqqutaajunnaar-sinneqarnerani aqqusinerni toqutsinerit ameriarsimasut (32 %-inik qaffariarsimaneri  2013-mit 2014-imut), nalinginnaasumik pinerlunnerni (12,3 %-inik  qaffariarsimaneri  2012-mit 2014-imut Denverimi) aammalu marijuanamut atatinneqartut unitsitsinerit - (29 %-inik qaffariarsimaneri  2013-imit 2014-imut). Misissuinerup aamma takutippaa meeqqat napparsimaviannut 16-it pinerliornikkut hashimik nerisoorsimasut unitsinneqarsimasut 2014-imi sanilliullugu 2009-imi marluk. Uani pineqarput unitsitsinerit toqussutaasimanngillat soorlu oqarsimasunga Qanoruumut.

Misissuineq alla ersersitsivoq 17-iliitinnani hashimik aalajangersimasumik atuisalernikkut 60%-ii annerusumik ilinniarfinnut isersinnaaneri annikillisittaraa imaluunniit ilinniagaqarsinnaaneq hashitortanngitsunut sanilliullugit. Inuusuttuaqqat hashimik atuisut imminornissamut arfineq marloriaammik ulorianartorsiornerupput.

Peqqissutsimut Naalakkersuisup Doris Jakobsenip uani Qanoruumilu peqataanerminut innersuussutigaa nalunaarusiaq USA-p nuna tamakkerlugu ikiaroornartumik politikkeqarnera saqqummersinneqarsimasoq. Nalunaarusiap assigiinngitsut ataqatigiinnerit arlallit nassaarisimallugillu pissutsit alianartut uani ataatigut taasassat soorlu pinerliisarnerit amerlineri, aqqusinerni toqutsinerit, napparsimavinnut unitsitsinerit       amerlanerit meeqqallu ulorianartunik nerisoorneri unitsitsinernik kingunillit amerleriartut. Nalunaarusiaq ”The Legalization of Marijuana in Colorado, The Impact, Vol. 3, sept 2015” nittartakkami uani: www.rmhidta.org atuarneqarsinnaavoq.

Peqqissutsimut Naalakkersuisup nalunaarusiaq ilisimaaraa KNR-ip innersuutigisaa. Nalunaarusiap pingaarnertut saqqummiuppai tigusaanerit, eqqartuussivinni suliarineqartut politiillu suliaat pinerluttuliornerit marijuanamut atassutillit. Sunniutaasimasut ilimagisatut inerteqqutaajunnaarsinneragut tamarmik appangaatsiarsimapput. Nalunaarusiap inuusuttut akornanni atuineq annerulersimasoq takutippaa aammalu unitsitsinerit ameriarsimaneri nakorsiartarfinnullu saaffiginninneri ameriarsimaneri. Nalunaarusiap pinerliisarnerit imaluunniit aqqusinerni toqutsisarsimanerit pingaarnertut misissorsimanngilai taamaasillunilu siusinnerusukkut nalunaarusiamut taaneqarsimasumut sanilliunneqarsinnaanani.


Annerusumik paasissutissanik piniaruit Naalakkersuisumut allattaagallartumut saaffiginnissinnaavutit Nauja Møller oqarasuaat: +299 34 66 05 imaluunniit e-mail: naum@nanoq.gl